LOTUS là hệ thống tiêu chí công trình xanh đầu tiên được phát triển dành riêng cho thị trường xây dựng tại Việt Nam, mang tính tự nguyện, được phát triển bởi Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC). Tại Việt Nam, VGBC đã thành lập Công ty TNHH Doanh nghiệp Xã hội Công trình xanh Việt Nam để thực hiện hoạt động đánh giá – chứng nhận dự án LOTUS và các chương trình đào tạo liên quan.
Nhiều chương trình chứng nhận công trình xanh đã được phát triển để giải quyết các nhu cầu cụ thể của các quốc gia khác nhau. Hai trong số các chương trình chứng nhận công trình xanh toàn diện và phổ biến nhất tại Việt Nam là LOTUS do Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC) phát triển.
Cả hai chương trình này đều được quốc tế công nhận là thuộc nhóm những chứng chỉ công trình xanh khắt khe nhất hiện nay về cả các tiêu chuẩn bền vững về môi trường cho các tòa nhà cũng như thực hành trách nhiệm xã hội (tham khảo).
LOTUS là chương trình chứng nhận duy nhất kết hợp đầy đủ các quy chuẩn xây dựng Việt Nam, đồng thời chấp nhận các tiêu chuẩn quốc tế và các thông lệ tốt nhất trong việc thiết lập các tiêu chí của mình. Mục đích là thiết lập các đường cơ sở và điểm chuẩn tương đương với các hệ thống tiên tiến.
Mặt khác, LOTUS chú trọng hơn vào việc khuyến khích các giải pháp kiến trúc dựa vào thiên nhiên hay thiết kế thụ động trong việc giải quyết các mục tiêu sức khoẻ và tiện nghi cho người sử dụng công trình (thay vì đặt nặng vào các giải pháp cơ điện, sử dụng các hệ thống cơ điện hiệu năng cao). Trong LOTUS, chúng tôi tin rằng các giải pháp quy hoạch tốt, thiết kế cho tiếp cận cộng đồng, linh hoạt trước thiên tai v.v. cũng quan trọng không kém hiệu quả năng lượng và các khía cạnh kỹ thuật khác.
Kể từ khi phát hành các phiên bản thử nghiệm vào năm 2010, LOTUS đã trải qua nhiều lần cập nhật và sửa đổi. Phiên bản mới nhất là LOTUS cho Công trình xây mới V3 (LOTUS NC V3), được phát hành vào tháng 4/2019. Hiện nay, LOTUS có khả năng áp dụng cho hầu hết các loại hình dự án xây dựng, với 7 công cụ đánh giá sau:
- LOTUS NC v3, áp dụng cho dự án xây mới hoặc cải tạo quy mô lớn với tổng diện tích sàn (GFA) từ 2500 m2 trở lên
- LOTUS BIO, áp dụng cho công trình hiện hữu
- LOTUS Homes, áp dụng cho công trình nhà ở riêng lẻ
- LOTUS SB, áp dụng cho dự án phi nhà ở với GFA nhỏ hơn 2500 m2
- LOTUS Interiors, áp dụng dự án hoàn thiện nội thất
- LOTUS Small Interiors, áp dụng dự án hoàn thiện nội thất với GFA nhỏ hơn 1000 m2
- LOTUS Homes C&S, áp dụng cho công trình nhà ở và biệt thự xây thô
Các nhóm tiêu chí trong Công trình xanh
Tương tự cấu trúc của các hệ thống chứng nhận công trình xanh quốc tế, LOTUS có cấu trúc gồm các tiêu chí bắt buộc (Prerequisites) và các tiêu chí tự nguyện (optional credits), được chia thành các nhóm tiêu chí (Categories). LOTUS NC v3 hiện có 6 nhóm chính (Năng lượng, Nước, Vật liệu & Tài nguyên, Sức khỏe & Tiện nghi, Địa điểm & Sinh thái, Quản lý) và 1 mục Bonus (ghi nhận các giải pháp sáng tạo hoặc dự án có hiệu năng vượt trội).
Như tên gọi, dự án cần đạt được các yêu cầu của các Điều kiện tiên quyết để có thể xem xét đánh giá các tiêu chí tự nguyện. Mỗi tiêu chí tự nguyện thường được đặt cao hơn các tiêu chuẩn tối thiểu hoặc các quy chuẩn bắt buộc hiện hành. Dự án sẽ được điểm (points) khi đáp ứng yêu cầu của một tiêu chí tự nguyện. Tổng số điểm dự án đạt được sẽ quyết định mức chứng nhận của dự án.
Mức chứng nhận tối thiểu của LOTUS NC (LOTUS Certified) được ấn định tại 40% tổng số điểm (không bao gồm 8 điểm thưởng). Giá trị này cho thấy công trình đã đáp ứng những yêu cầu tối thiểu để được coi là một công trình xanh. Các mức chứng nhận tiếp theo tương ứng với các mức 55 điểm (LOTUS Bạc), 65 điểm (LOTUS Vàng) và 75 điểm (LOTUS Bạch kim).
